Migren hastalığının nedeni günümüzde halen tam anlaşılamamıştır. Nörovasküler bir bozukluk olduğu düşünülmektedir.[1] Başlıca teori, serebral korteksin uyarılabilirliğinin artması ve beyin sapındaki trigeminal çekirdekte bulunan ağrı nöronlarının anormal bir şekilde kontrol edilmesiyle ilişkili olduğu düşünülmektedir.[2] Bu nedenle de migren şikayeti olan hastalara tanı koyan ve ilaç tedavisini uygulayan, hastalığın patofizyolojisi üzerine çalışan ana bölüm nörolojidir. Ancak migren atakları geçiren bazı hastalarda nedenin daha periferde, trigeminal sinirin dalları olan yüz duyu sinirlerinde sıkışma veya irritasyona bağlı olduğu farkedilmiştir. Bunun üzerine plastik cerrahlar baskı altında olduğu düşünülen sinirlerin cerrahi olarak serbestlenmesini yaparak bu alana girmiştir ve çok sayıda klinik çalışmada başarılı sonuçlar rapor edilmiştir.^[4-23]

Türkiye’de migren insidansı 2015 ylında İstanbul Tıp Fakültesi Noroloji AD tarafından yapılan bir çalışmada 2.38% olarak rapor edilmiştir.[3] Başka bir değişle Türkiye’de milyonlarca kişi migren tanısı almıştır ve bu hastalardan bir kısmının cerrahi tedavi ile iyileştirilebileceği gerçeği son 10 yıl içinde bilimsel arenada ispatlanmıştır. ^[4-23]

Konuyla bağlantılı olarak 2010 yılında ABD Sağlık Bakanlığı (FDA) migren hastalığının tedavisinde botoks kullanımını onaylamıştır:

Son 15 yıl içinde alın bölgesine kozmetik amaçlı Botoks uygulanan aynı zamanda migren hastası olan kişilerde migren ataklarının Botoks uygulaması sonrası azaldığı fark edilmiştir. Bunun üzerine migren hastalarının bazılarında migren nedeninin yüz ve saçlı derinin altında bulunan bazı sinirlerin sıkışması olabileceği düşünülmüştür. ABD Cleveland şehrinde yer alan Case Western Reserve Üniversitesi Tıp Fakültesi Plastik Cerrahi AD Bşk. Prof Dr Bahman Guyuron bu durumu ilk fark eden kişidir. Botulinium toksini uygulaması sonrası migren ataklarının sayısı azalan hastalardan yola çıkarak, yüz ve saçlı derideki sinirlerin kasların içinde sıkışmasının migren atağına sebep olabileceği sonucuna varmıştır. 15 yıl içinde migren tanısı olan ve baş bölgesinde sinir sıkışması bulguları veren yüzlerce hastada uyguladığı sinir serbestleme ameliyatlarından elde ettiği istatistiksel veriler sinirin çevre dokuların baskısından cerrahi olarak kurtarılmasının olumlu sonuçlar verdiğini göstermektedir. Bu ameliyatın mantığı elbileğinde (karpal tünelde median sinir) sinir sıkışması ameliyatının mantığı ile aynıdır. Ameliyat sonrası hastaların migren ataklarının sıklığı, süresi ve şiddeti istatistiksel olarak anlamlı düzeyde azalmıştır (bkz: referanslar). 40'ın üzerinde bu konuda makale yazmış olan Dr Guyuron'un tesbiti bir çok plastik cerrah tarafından kabül görmüş, seçilmiş hastalarda migren tedavisinde cerrahinin yeri olduğu günümüzde artık kabul gören bir görüş olmuştur.

Aşağıdaki bağlantıda Harvard Tıp Fakültesi Plastik Cerrahi AD Migren cerrahisi programı yer almaktadır:

• http://www.massgeneral.org/plasticsurgery/services/treatmentprograms.aspx?id=1383
• http://www.massgeneral.org/about/pressrelease.aspx?id=1725

 

Sinir sıkışmasına bağlı migren tanılı hastalarının büyük çoğunluğunu lokal anestezi altında ameliyat etmek mümkündür. Ameliyattan önce tetik noktası olarak ifade edilen, hasta tarafından atağın başladığı alan olarak gösterilen yerin belirlenmesi gerekir. Tetik noktadan emin olmak için olası alana botoks uygulama, sonrası kişinin atak sıklığı şiddeti ve süresi azalıyorsa ameliyat endikasyonu koymak bir yaklaşımdır. Sıkıştığı düşünülen sinir hangisi ise (trigger point) bölgeye ulaşmak için bazen endoskopi kullanmak uygun olabilir. Eğer alındaki sinirlerde sıkışma düşünülüyorsa üst gözkapağından bir kesi ile girerek sinirlere ulaşılabilir. Sinirin etrafında yer alan kasların bağ dokunun kısmen çıkarılması, gerekli durumlarda sinirlerin etrafındaki kemik tünelin genişletilmesi, sinire komşu olan damarın pulsasyonuna bağlı sinirde irritasyon düşünülüyorsa arterin bağlanması ameliyatın temel evrelerini oluşturur. Bu işlemlerdeki en önemli konu ameliyat endikasyonunun doğru konulmasıdır. Bir başka değişle baş bölgesinde sinirlerin sıkışması migrenin olası nedenlerinden ancak biri olarak değerlendirilebilir. Her migren vakasında altta yatan neden aynı olmamaktadır. Yani migren hastasında klinik olarak yüzde veya saçlı deride yer alan duyu sinirlerinden herhangi birinde sinir sıkışma bulgusu varsa ancak bu durumda hastanın ameliyattan fayda görme ihtimali vardır.